131.02. Alacaklarda Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı
Kasım 7, 2024131.04. Grup İçi Borçlanmalarının Hukuki Durumu
Kasım 7, 2024Transfer fiyatlandırmasına ilişkin işlemlerin belgelendirilmesinde beş yöntem bulunmaktadır. Bunlar aşağıda kısaca özetlenmiştir.
Genel Rapor:
Çok uluslu işletmeler grubuna bağlı olan, bir önceki hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi ekinde yer alan bilançodaki aktif büyüklüğü ve gelir tablosundaki net satışlar tutarının her ikisi de 500 milyon TL ve üzerinde olan, kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, takip eden hesap dönemi sonuna kadar hazırlanır. İstenmesi durumunda, İdare veya inceleme yetkililerine ibraz edilir.
Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporu:
- Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığına kayıtlı mükelleflerin bir hesap dönemi içinde ilişkili kişilerle yaptığı yurt içi ve yurt dışı işlemler,
- Diğer kurumlar vergisi mükelleflerinin bir hesap dönemi içinde ilişkili kişilerle yaptığı yurt dışı işlemler,
- Serbest bölgelerde faaliyette bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin ilişkili kişilerle yaptığı yurt içi işlemler,
- Tüm kurumlar vergisi mükelleflerinin yurt dışı şubeleri ve serbest bölgelerde bulunan ilişkili kişilerle (serbest bölgedeki şubeleri dâhil) yaptığı işlemler,
İçin kurumlar vergisi beyannamesinin verilme süresine kadar (30 Nisan) hazırlanır. İstenmesi durumunda, İdare veya inceleme yetkililerine ibraz edilir.
Aşağıdaki işlemler için yıllık transfer fiyatlandırması raporu hazırlanmasına gerek bulunmamaktadır.
- Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığına kayıtlı mükellefler ile serbest bölgelerde faaliyette bulunan kurumlar vergisi mükellefleri dışındaki diğer kurumlar vergisi mükelleflerinin ilişkili kişilerle yaptıkları yurt içi işlemler,
- Serbest bölgelerde faaliyette bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin ilişkili kişilerle yaptıkları yurt dışı işlemler,
- Gelir vergisi mükelleflerinin ilişkili kişilerle yaptıkları yurt içi ve yurt dışı işlemler."
Ülke Bazlı Rapor:
Raporlanan hesap döneminden bir önceki hesap döneminin konsolide finansal tablolarına göre toplam konsolide grup geliri, 750 milyon Avro ve üzerinde olan çok uluslu işletmeler grubunun Türkiye’de mukim nihai ana işletmesi veya vekil işletmesi tarafından, raporlanan hesap döneminden sonraki on ikinci ayın sonuna kadar ülke bazlı raporu hazırlanır. Elektronik ortamda İdareye sunulur.
750 milyon Avro olan haddin hesaplanmasında, raporlanan hesap döneminden bir önceki hesap dönemi için TCMB tarafından duyurulan döviz alış kurlarının yıllık ortalaması dikkate alınır.
Raporlama yükümlülüklerinin belirlenmesinde; TFRS, BOBİ FRS, UFRS veya ilgili ülkede yürürlükte olan başka bir muhasebe ve finansal raporlama standardı uyarınca hazırlanan konsolide finansal tablolar dikkate alınır.
Nihai ana işletmenin veya vekil işletmenin Türkiye’de bulunmadığı durumlarda;
- Nihai ana işletmenin veya vekil işletmenin mukim olduğu ülkede, ülke bazlı raporlamaya ilişkin zorunluluğun bulunmaması,
- Nihai ana işletmenin veya vekil işletmenin mukim olduğu ülkede ülke bazlı raporlamaya ilişkin zorunluluk bulunması ve İdare ile ilgili ülke idaresi arasında uluslararası bir anlaşmanın olması ancak ülke bazlı rapor bilgilerinin paylaşımına ilişkin anlaşmanın bulunmaması,
- Nihai ana işletmenin veya vekil işletmenin mukim olduğu ülkede ülke bazlı raporlamaya ilişkin zorunluluk bulunması, İdare ile ilgili ülke idaresi arasında uluslararası bir anlaşma ve ülke bazlı raporların değişimine ilişkin anlaşma olması, ancak bilgi paylaşımında sistemik bir hata olması,
koşullarından birinin gerçekleşmesi halinde Türkiye’de mukim işletme (Türkiye’de birden fazla işletme bulunması halinde biri), ülke bazlı raporu elektronik ortamda İdareye sunar.
Çok uluslu işletmeler grubunun nihai ana işletmesinin Türkiye’de bulunduğu durumda, ülke bazlı raporlama başka bir ülkede “vekil işletme” sıfatıyla veya yerel raporlama hükümlerine göre yapılmış olsa da Türkiye’deki nihai ana işletme tarafından hazırlanarak İdareye sunulur.
Ülke Bazlı Raporlamaya İlişkin Bildirim Formu:
Kapsama giren çok uluslu işletmeler grubu üyeleri tarafından; nihai ana işletme veya vekil işletme olup olmadıkları ve grup adına hangi işletmenin raporlama yapacağı ile hesap dönemi hakkındaki bilgiler, her yıl, raporlanacak hesap dönemini takip eden yılın Haziran ayı sonuna kadar tebliğin 5 numaralı ekinde yer alan açıklamalara uygun şekilde “Ülke bazlı raporlamaya ilişkin bildirim formu” doldurularak elektronik ortamda İnternet Vergi Dairesi üzerinden verilecektir.
Raporlanan hesap döneminden bir önceki hesap dönemine ilişkin konsolide finansal tabloları, bu tarihler itibarıyla henüz oluşturulmamış çok uluslu işletmeler grubu, bu durumu İdareye bildirerek ek süre için başvuruda bulunabilir.
Transfer Fiyatlandırması, Kontrol Edilen Yabancı Kurum ve Örtülü Sermayeye İlişkin Form:
Kurumlar vergisi mükelleflerinin, ilişkili kişilerle bir hesap dönemi içinde yaptıkları mal veya hizmet alım ya da satım işlemleri ile ilgili olarak tebliğin 3 numaralı ekinde yer alan “Transfer fiyatlandırması, kontrol edilen yabancı kurum ve örtülü sermayeye ilişkin form”u doldurmaları ve kurumlar vergisi beyannamesi ekinde, bağlı bulunulan vergi dairesine göndermeleri gerekmektedir.
Formun doldurulmasında, her bir ilişkili kişi bazında yıllık toplam net tutarı 30.000 TL’nin altında olan mal veya hizmet alım ya da satım işlem bilgileri ile söz konusu ilişkili kişi bilgilerine yer verilmesine gerek bulunmamaktadır.
Kurumlar vergisi beyannamesi ekinde yer alan “Transfer fiyatlandırmasına ilişkin formun” “Mali işlemler, 10. Ödünç Para/ Kredi- Faiz” satırının doldurulmasında aşağıdaki hususlara göre hareket edilmesi gerektiği görüşündeyiz.
Mali İşlemler | ||||
10. Ödünç Para/ Kredi- Faiz | BORÇ ANAPARA * Borç alınan anaparanın yılsonu bakiyesi (Döviz ise değerlenmiş bakiye) yazılır. * Borç/alacak hesap mahsup edilmemeli (Netleştirme yapılmamalı) * Yıl içindeki faiz giderleri; cari hesaba kaydedilmiş ve bileşik faiz hesaplamasına konu edilmiş ise bu bölümde gösterilmeli, ticari borçlarda ayrı takip edilip faiz hesaplamasında dikkate alınmamış ise bu bölümde gösterilmemelidir. | FAİZ GİDERİ * Borçlar nedeniyle yıl içinde deftere kaydedilen toplam faiz gideri (Bakiye faizi değil) yazılır. * Vadesi geçen ticari borçlar ve alınan avanslar için faiz hesaplanmış ise gider yazılır. * KDV yazılmaz * Kur farkı bu bölüme yazılmaz. 16. Satırda belirtilir. | ALACAK ANAPARA * Alacak anaparasının yılsonu bakiyesi (Döviz ise değerlenmiş bakiye) yazılır. * Alacak/borç hesap mahsup edilmemeli (Netleştirme yapılmamalı) * Yıl içindeki faiz gelirleri; cari hesaba kaydedilmiş ve bileşik faiz hesaplamasına konu edilmiş ise bu bölümde gösterilmeli, ticari alacaklarda ayrı takip edilip faiz hesaplamasında dikkate alınmamış ise bu bölümde gösterilmemelidir. | FAİZ GELİRİ * Alacak nedeniyle yıl içinde deftere kaydedilen toplam faiz geliri (Bakiye faizi değil) yazılır. * Vadesi geçen ticari alacaklar ve verilen avanslar için faiz hesaplanmış ise gelir yazılır. * KDV yazılmaz * Kur farkı bu bölümde yazılmaz. 16. Satırda belirtilir. |
* Mal ve hizmet tesliminden doğan ve ödeme tarihinde faturalandırılan kur farklarının “mali işlemler” bölümünün 16. satırında gösterilmesi gerekir. * Finansal işlemlerden doğan ve faturalandırılmayan kur farklarının ise T.F. Formuna dâhil edilmesine gerek bulunmamaktadır. |