150.01. Dönem Sonu Envanter Dengesi
Kasım 7, 2024158.01. Kıymeti Düşen ve Zayi Olan Emtia
Kasım 7, 2024Aşağıda belirtilen giderler iktisadi kıymetin (Sabit kıymet, emtia) maliyet bedeline intikal ettirilir.
- İktisadi kıymetin iktisap edilmesi veya değerinin artırılması ile doğrudan ilgili;
- Yükleme, boşaltma, nakliye giderleri,
- Montaj giderleri,
- Gümrük vergileri, gümrük komisyonları,
- Resim ve harçlar, noter, tapu, mahkeme giderleri,
- Değer tespiti,
- Danışmanlık, Komisyon ve ilan giderleri,
- İktisadi kıymetin finansmanında kullanılan kredilere ait faiz giderleri ve bunlara ilişkin kur farklarının; emtiada emtianın stoklara girdiği tarihe kadar, diğer iktisadi kıymetlerde ise iktisadi kıymetin envantere alındığı hesap döneminin sonuna kadar olan kısmı ile söz konusu kredilere ilişkin giderler,
- Faiz giderleri ile kur farklarının diğer kısımlarını maliyet bedeline ithal etmekte veya genel giderler arasında göstermekte mükellefler serbesttirler.
- Maliye bu gider veya maliyet konusundaki seçimlik hakkın sonradan değiştirilmesinin mümkün olmadığı görüşündedir.
- İktisadi kıymetin stoklara veya envantere alındığı tarihe kadarki depolama ve sigorta giderleri,
- Gayrimenkullerde mevcut bir binanın satın alınarak yıkılmasından ve arsasının tesviyesinden mütevellit giderler.
- Gayrimenkullerle doğrudan ilgili olması şartıyla, bunların envantere alındığı hesap dönemi sonuna kadar alınan hibeler maliyet bedelinden indirilir.
- İktisadi kıymetin (emtia hariç) iktisap edilmesi veya değerinin artırılması ile ilgili olan özel tüketim vergisi, indirilemeyecek katma değer vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi ile kaynak kullanımını destekleme fonunu maliyet bedeline ithal etmekte veya genel giderler arasında göstermekte mükellefler serbesttirler.
İşletme finansmanı amacı taşıyan krediler için ödenen faiz ve katlanılan kur farklarından dönem sonu stoklarına pay verme zorunluluğu bulunmamaktadır. Gider yazılabilir ya da maliyete pay verilebilir.
Doğrudan ürünle ilgili (örneğin yapılan inşaata ilişkin) kredilerin işletme kredisi olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, bunların doğrudan emtia iktisabıyla ilgili kredi olarak değerlendirilmesi ve bu kredilere ait faiz ve kur farklarının mamulün stoklara girdiği (inşaatın tamamlanıp 152 hesaba alındığı) tarihe kadarki kısmının VUK’un 262. maddesi kapsamında maliyete intikal ettirilmesi gerektiği kanaatindeyiz. Sonrasında ise gider / maliyet konusunda seçimlik hak söz konusu olacaktır.