192.01. İhraç Kayıtlı Teslimlerde Muhasebe Kayıtları

İhraç Kayıtlı Mal Teslim Eden Açısından Muhasebe Kayıtları

• İlgili Dönem Sonunda Ödenecek KDV Çıkması Durumu (Tecil-Terkin) 

İhraç kayıtlı mal satış kaydı aşağıdaki gibidir.

Dönem sonu tahakkuk kaydı (190-391/191-360) yapılırken, 192 ve 392 hesaplar dikkate alınmamaktadır.

İhraç kayıtlı satışın yapıldığı dönem sonunda ödenecek KDV çıkmış ise; aşağıdaki muhasebe kaydıyla ödenecek KDV ertelenir.

İhracat gerçekleşmişse ertelenen KDV aşağıdaki kayıtla terkin edilir.

İhracat gerçekleşmemesi durumunda aşağıdaki kayıt yapılacaktır.

• İlgili Dönem Sonunda Devreden KDV Çıkması Durumu (İade) 

İhraç kayıtlı mal satış kaydı aşağıdaki gibidir.

Dönem sonu tahakkuk kaydı (190-391/191-360) yapılırken, 192 ve 392 hesaplar dikkate alınmamaktadır.

İlgili dönem sonunda KDV tahakkuku sonucunda, devreden KDV çıkmaktaysa, herhangi bir muhasebe kaydı yapılmaz.

İhracat gerçekleşmişse aşağıdaki muhasebe kaydıyla KDV iadesi talep edilir.

İhracat gerçekleşmemesi durumunda aşağıdaki kayıt yapılacaktır.

İhraç kayıtlı teslimde, ihracatın 3 ay içinde gerçekleşmemesi durumunda, teslim ile doğan KDV açısından vergi ziyaı ortaya çıkmış olacaktır. Ödeme esnasında katlanılacak gecikme zammı ihracatçının cari hesabına yansıtılacaktır.

İmalatçı Lehine Matrahta Değişiklik:

İhraç kayıtlı teslimde; teslim tarihinden sonra ortaya çıkan ve ihracatçılar tarafından imalatçılara yapılan ödemelerde, imalatçı tarafından ihracatçı adına ödeme tutarı üzerinden bir fatura düzenlenir ve bu faturada; ödemenin mahiyeti ayrı ayrı belirtilir, malın tabi olduğu oran üzerinden KDV hesaplanır, bu KDV tutarının tahsil edilmediğine dair bir açıklama yazılır, ödemenin kaynağı olan ilk ihraç kaydıyla teslim faturasına ve ihracata ilişkin gümrük beyannamesine tarih ve numara belirtilmek suretiyle atıfta bulunulur.

İmalatçı Aleyhine Matrahta Değişiklik:

İhraç kayıtlı teslimde; ihracatçı tarafından, imalatçı adına düzenlenen ve imalatçı aleyhine matrahta değişiklik meydana getiren; ciro primi, satış destek, fiyat farkı gibi faturalarda malın tabi olduğu oranda KDV hesaplanması gerekmektedir.

İmalatçı aleyhine ortaya çıkan kur farklarında ise; ihracatçılar tarafından düzenlenecek faturada KDV hesaplanmaz. Faturaya; “3065 sayılı KDV Kanununun (11/1-c) maddesi hükümlerine göre, ihraç edilmek şartıyla yapılan teslimlerde imalatçı aleyhine matrahta meydana gelen değişikliğe ilişkin olduğundan KDV hesaplanmamıştır.” ifadesi yazılır. Ayrıca söz konusu faturada, imalatçı tarafından düzenlenen faturanın tarih ve sayısına yer verilir.

İmalatçı aleyhine ortaya çıkan kur farkları, ciro primi, satış destek ve fiyat farkı gibi matrahta meydana gelen değişiklikler için herhangi bir ayrım yapılmadan, ihraç kayıtlı teslim nedeniyle iade edilecek KDV hesabında, ihraç kayıtlı teslim bedeli üzerinden hesaplanan vergiden düşülecektir. Ancak, iade talep dilekçesinin verildiği tarihten sonra imalatçı aleyhine ortaya çıkan kur farklarına ilişkin olarak iade hesabında herhangi bir düzeltme yapılmaz.

Teşvikli yatırım mallarının ithali 392 hesap bölümünde açıklanmıştır.

İhraç Kayıtlı Mal Alan Açısından Muhasebe Kayıtları

İhraç kayıtlı mal alış kaydı aşağıdaki gibidir.

İhracat gerçekleşmişse aşağıdaki kayıt yapılır.

İhracat gerçekleşmemesi durumunda aşağıdaki kayıt yapılacaktır.

İhracat gerçekleşmemesi nedeniyle ihracatçının katlandığı cezaların muhasebeleştirilmesi

KDV Geçici 17. Madde Kapsamında Alınan Ürünün, Aynı Kapsamda Teslimi

İhraç kayıtlı (Geçici 17. Md) DİİB kapsamında mal alış kaydı aşağıdaki gibidir. (KDV Oranları %20 olarak varsayılmıştır.)

Standart üretim kayıtları yapılarak 152 hesaba aktarılır.

İhraç kayıtlı mal satış kaydı aşağıdaki gibidir.

Maliyet kaydı yapılır.

İhracat gerçekleşmişse aşağıdaki kayıtlar yapılır.

İhracat gerçekleşmemesi durumunda aşağıdaki kayıt yapılacaktır.