Vergi İnceleme Danışmanlığı

213 Sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 135. maddesine göre; Vergi incelemesi; Vergi Müfettişleri, Vergi Müfettiş Yardımcıları, ilin en büyük mal memuru veya vergi dairesi müdürleri tarafından yapılır. Gelir İdaresi Başkanlığının merkez ve taşra teşkilatında müdür kadrolarında görev yapanlar her hal ve takdirde vergi inceleme yetkisini haizdir. Haizne ve Maliye Bakanlığı'nın belirtilen birimlerinde yapılacak vergi incelemelerinde, yine Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesinde uzun yıllar müfettişlik ve idarecilik yapmış olan ve vergi mevzuatına hakim ekibimiz tarafından danışmanlık hizmeti vermekteyiz.

Danışmanlığını yaptığımız inceleme sürecini aşağıdaki

1. Vergi İncelemesi:

Vergi İncelemeleri genel itibariyle Hazine ve Maliye Bakanlığı Bünyesinde yer alan Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı’nın çeşitli İllerde bulunan “Grup Başkanlıkları” bünyesinde görevli Vergi müfettişleri tarafından yapılmaktadır.

2. İncelemelerin kaynağı:

Vergi incelemeleri aşağıdaki sebeplerden biri ile başlayabilir.

- VDK bünyesindeki Risk Analiz Merkezinden bilanço gelir tablosu ve beyannamelerdeki belli verilere göre seçilip incelemeye sevk edilebilir.
- Maliye birimlerindeki (Vergi Dairesi vb) işlemlerde tespit edilen aksaklıklar nedeniyle inceleme başlatılabilir.
- İhbarlar nedeniyle vergi incelemeleri başlatılabilir.

3. Vergi İnceleme Süreci:

      3.1. İncelemeye Başlama Bildirimi,

Vergi İncelemesine İncelemeye başlama bildiriminin mükellefe tebliği ile başlanır. Bu tarihten itibaren, KDV iade incelemelerinde 3 ay, sınırlı incelemelerde 6 ay, tam incelemelerde ise 1 yıllık yasal inceleme süresi başlamaktadır. Gerektiği hallerde bu süreler 6 aya kadar uzatılabilmektedir.

Bu süreçte defter ve belgeler incelenmekte. Tespit edilen hususlarla ilgili mükelleflerden açıklamalar istenmektedir.

      3.2. Defter Belge İsteme Yazısı:

Vergi incelemesiyle görevlendirilen müfettiş öncelikle defter ve belgeleri yazı ile isteyerek işe başlamaktadır. Defter belge ibraz süresi 15 gün olup, gerektiği durumlarda inceleme elemanından ek süre talep edilebilir.

      3.3. İnceleme Yeri:

Vergi İncelemesinin dairede yapılması esas olup, incelemenin dairede yapılması, incelemeye tabi olanın iş yerinde tespit yapılmasına ve çalışmalarda bulunulmasına mani değildir. Ayrıca mükellef ve vergi sorumlusunun talep etmesi ve iş yerinin müsait olması halinde inceleme iş yerinde de yapılabilir.

      3.4. İnceleme Şekli:

Veri incelemesinin şekli inceleme elemanına ve inceleme gerekçesine göre değişebilmektedir. Bu kapsamda inceleme elemanı, inceleme sürecinde;
- Yasal defterlerin incelenmesi,
- Yasal belgelerin incelenmesi (Fatura, sevk irsaliyesi vb),
- İş ve işlemlere ilişkin diğer bilgi ve belgelerin incelenmesi,
- İşlem tarafları nezdinde karşıt incelemeler yapılması,
- Banka hesaplarının incelenmesi,
- İşlemler hakkında bilgi sahibi olan kişi ya da kurum temsilcilerinin ifadesine başvurulması,
- Kamu kurum ve kuruluşlarından bilgi alınması,
Yöntemlerinden birini, bir kaçını ya da tamamını tercih edebilmektedir. Bu inceleme sürecinde elde edilen bilgi ve belgeler inceleme elemanı tarafından vergi mevzuatı karşısındaki durumu değerlendirilir.

      3.5. Vergi İnceleme Tutanağı:

İnceleme sonucunda tespit edilen hususlar müfettiş tarafından tutanağa geçirilmektedir. Söz konusu tutanak VDK Web sitesinde mükellef portalına yüklenmektedir. İki günlük süre içerisinde tutanak kontrol edildikten sonra müfettiş ile şirket yetkilisi tutanağı imzalamaktadırlar. Tarhiyat öncesi uzlaşma talepleri ve Rapor Değerlendirme Komisyonu dinlenme talepleri mevcut ise vergi inceleme tutanaklarına yazdırılmalıdır.

      3.6. Rapor Teslimi:

Vergi inceleme tutanağındaki verilere göre, vergi müfettişi raporunu hazırlamakta ve bir yazı ekinde idareye sunulmaktadır. İdare ise söz konusu raporu değerlendirmek üzere Rapor Değerlendirme Komisyonuna tevdi etmektedir.

      3.7. Rapor Değerlendirme Komisyonu:

Müfettiş tarafından hazırlanan Vergi İnceleme Raporu, 3 kişiden oluşan rapor değerlendirme komisyonu tarafından okunmakta ve vergi mevzuatına uygunluğu kontrol edilmektedir.

İncelenen mükellef tarafından dinlenme talebinde bulunulmuş ise bu aşamada, mükellef temsilcisi davet edilmekte ve rapora olan itirazları dinlenmektedir. (Paporun özeti mükellef portalında yayımlanmaktadır.)

Rapor değerlendirme süresi 60 gün olup, hatalı raporlar müfettişe iade edilerek düzeltilmesi talep edilmektedir. Hatasız raporlar ise onaylanarak idareye gönderilmektedir. İdare tarhiyat öncesi uzlaşma talepli raporları tarhiyat öncesi Uzlaşma Komisyonuna, tarhiyat öncesi uzlaşma talebi olmayan raporları ise doğrudan vergi dairesine göndermektedir.

       3.8. Tarhiyat Öncesi Uzlaşma

Vergi İnceleme raporu ile tarh edilen vergi ziyaı cezalarında indirim yapılması hususunda uzlaşma komisyonunda müzakereler yapılır. Vergi aslı tarhiyat öncesi ya da tarhiyat sonrası uzlaşma kapsamına girmemektedir.

Müzakereler sonucunda uzlaşılması durumunda “uzlaşmanın vaki olduğuna yönelik, uzlaşma vaki olmadığında ise uzlaşılamadığına yönelik tutanaklar imzalanır. Uzlaşmaya gidilmemesi halinde ise uzlaşmanın temin edilemediğine dair tutanak düzenlenir.

Uzlaşma süreci bittikten sonra raporlar Vergi dairesine gönderilir.

       3.9. Vergi Dairesi İşlemleri

Vergi dairesine intikal eden raporlarda vergi ve ceza tarhiyatı söz konusu ise “vergi ceza ihbarnamesi” ile mükellefe bildirilir. İhbarnamenin tebliğinden itibaren 30 gün içinde vergi ve cezanın ödenmesi ya da itiraz edilip dava yoluna gidilmesi gerekmektedir. Dava konusu yapılmaması halinde vergi ve ceza kesinleşmektedir.

Tarhiyat öncesi uzlaşma yoluna gidilmemesi ya da tarhiyat öncesi uzlaşmadan vazgeçilmesi halinde, ihbarnamenin mükellefe tebliğinden itibaren 30 gün içinde vergi dairesine başvurularak bu kez, vergi ziyaı cezası ve usulsüzlük cezaları açısından tarhiyat sonrası uzlaşma talep edilmesi mümkündür. Tarhiyat sonrası uzlaşmanın içeriği de tarhiyat sonrası uzlaşmaya benzer bir mahiyettedir.

       3.10. Dava Aşaması:

Vergi inceleme raporunun davaya konu edilmesi halinde tarh edilen vergi ve cezaların ödenmesi durur. Takip yapılamaz. İlk derece mahkemesinin kararı olumsuz olur ise takip kaldığı yerden devam eder. İlk derce mahkemesi kararına karşı temyiz talebi ödemenin takibini engellemez. Takibin durdurulması için yürütmeyi durdurma kararının alınması gerekmektedir.