360.01. Yurt Dışından Alınan Hizmetlerde Vergilendirme
Kasım 21, 2024360.03. Dar Mükellef Kurum Taşınmaz Satışında Vergilendirme
Kasım 21, 2024Yurt dışından satın alınan bilgisayar programının mahiyeti, kullanım şekli, satışa konu edilip edilmeyeceği, üzerinde değişiklik yapma hakkına sahip olunup olunmayacağı gibi hususlar yurt dışı firmanın kazancının mahiyetini ve Türkiye’de vergilendirilip vergilendirilmeyeceğini belirlemektedir.
İç mevzuatımıza göre;
- Yurt dışında mukim bir firmadan piyasada bulunan hazır paket programların satın alınarak üzerinde herhangi bir değişiklik yapılmadan ve/veya çoğaltılmadan işletmede kullanılması halinde, yurt dışında mukim firma tarafından elde edilen kazanç, ticari kazanç niteliği taşıyacaktır.
- “Copyright” kapsamında bir bilgisayar programının çoğaltma, değiştirme, topluma dağıtma, gösterme vb. gibi haklarının satın alınması halinde, yurt dışında mukim firma tarafından elde edilen kazanç, ticari kazanç niteliği taşıyacak olmakla birlikte, yurt dışı firmaya yapılacak ödemeler gayri maddi hak ödemesi olarak kabul edilecektir.*
- Şirkette kullanılmak üzere daha önce piyasada bulunmayan bir bilgisayar programının özel olarak hazırlatılması halinde veya daha önce üretilmiş, piyasada bulunan bilgisayar programlarının üzerinde, alıcıya yönelik özel değişikliklerin yapılması halinde yurt dışında mukim firma tarafından elde edilen kazanç, serbest meslek kazancı niteliği taşıyacaktır.
Bu kapsamda;
- Yurt dışı firma ticari kazanç elde etmiş ve yapılan ödeme gayrimaddi hak niteliğinde değil ise stopaj yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
- Yurt dışı firma ticari kazanç elde etmesine rağmen, yapılan ödeme gayrimaddi hak niteliğinde ise KVK’nın 30/2. maddesi kapsamında vergi kesintisi yapılmalıdır.
- Yurt dışı firma serbest meslek kazancı elde etmiş ise yapılan ödeme üzerinden KVK’nın 30/1-b maddesi kapsamında vergi kesintisi yapılmalıdır.
İç mevzuatta durum bu şekilde olmakla birlikte; yurt dışı mukim firmadan, mukimlik belgesinin temin edilmesi halinde iç mevzuat yerine ilgili ülke ile yapılmış olan ÇVÖA hükümlerinin esas alınacağı tabidir.
ÇVÖA’larının 12. maddesinde “Gayrimaddi hak bedelleri” tanımının; … edebi, artistik, bilimsel her nevi telif hakkının, patentin, alameti farikanın, desen veya modelin, planın, gizli formül veya üretim yönteminin veya sınai, ticari, bilimsel tecrübeye dayalı bilgi birikiminin kullanma imtiyazı veya kullanma hakkı veya satışı (verimliliğe, kullanıma veya tasarrufa bağlı olduğu taktirde) ile sınai, ticari veya bilimsel teçhizatın kullanma hakkı veya kullanma imtiyazı karşılığında ödenen her türlü ödemeyi kapsadığı ifade edilmiştir.
İç mevzuattan farklı olarak ÇVÖA’nda yer alan gayrimaddi hak tanımı kullanma hakkını da kapsamaktadır. Dolayısıyla bir bigisayar programının kullanma hakkının temin edilmiş olması ÇVÖA’nın 12. Maddesi kapsamında gayri maddi hak ödemesi olarak değerlendirilmekte ve vergi kesintisine tabi tutulması gerekmektedir. Ancak iç mevzuatımızda daha düşük bir oranda vergilendirme uygulanması halinde iç mevzuatımızda belirlenen bu düşük oranın uygulanacağı tabiidir.
Bu kapsamda iç mevzuata göre vergilendirilmeyeceği öngörülen unsurların ÇVÖA kapsamında vergiye tabi tutulabilmektedir. Şöyle ki; ÇVÖA’larının 12. maddesine göre; bilimsel teçhizatı kullanma hakkı karşılığında yapılan ödemeler gayrimaddi hak ödemesi olarak vergilendirileceği öngörülmesine rağmen, bu kazançlar, iç mevzuat açısından ticari faaliyet kapsamında değerlendirildiği için iç mevzuat hükmüne itibar edilmesi ve vergilendirme yapılmaması gerekmektedir.
Yurt dışından satın alınan bazı yazılım hizmetlerinin iç mevzuat ve ÇVÖA kapsamındaki vergilendirme durumu aşağıdaki gibidir.
Alınan Hizmet | Kurumlar Vergisi | ÇVÖA | KDV | ||
Niteliği | Vergilendirme | Niteliği | Vergilendirme | Tevkifat | |
Kullanım Amacıyla Standart Bilgisayar Programı Satın Alınması | Ticari Kazanç | İş yeri varsa vergilendirilir | Ticari Kazanç | Md:7 | Var |
Kullanım Amacıyla Özel Bilgisayar Programı Yaptırılması | Serbest Meslek | KVK md: 30/1-b (%20) | Serbest Meslek | Md:14 | Var |
Bilgisayar Programı Çoğaltma, Değiştirme, Dağıtma, Gösterme vb. Haklarının Satın Alınması | Gayrimaddi Hak | KVK md: 30/2 (%20) | Gayrimaddi Hak | Md:12 | Var |
Program Geliştirme Hizmeti Alınması | Serbest Meslek | KVK md: 30/1-b (%20) | Serbest Meslek | Md:14 | Var |
Bulut (Veri Saklama) Hizmeti Alınması | GMSİ | KVK md: 30/1-c (%20) | Gayrimaddi Hak | Md:12 | Var |
Server Kullanımı, Hosting (Depolama-Barındırma) Ödemesi | GMSİ | KVK md: 30/1-c (%20) | Gayrimaddi Hak | Md:12 | Var |
Domain (Alan Adı) Alınması Karşılığı Yapılan Ödemeler | Gayrimaddi Hak | KVK md: 30/2 (%20) | Gayrimaddi Hak | Md:12 | Var |
Program Kullanım Ödemesi | Ticari Kazanç | İş yeri varsa vergilendirilir | Gayrimaddi Hak | Md:12 | Var |
Program Eğitim Hizmeti | Serbest Meslek | KVK md: 30/1-b (%20) | Serbest Meslek | Md:14 | Var |
Program Güncelleştirme Hizmeti | İlgili olduğu programın satın alınması için yapılan ödemelerin tabi olduğu esaslara göre vergi kesintisi yapılır. | Var | |||
Yıllık Bakım (Garanti) Hizmeti | Var |
Bilgisayar programının, CD, disket vb. taşıyıcı medya içerisinde gümrükten ithal edilerek iktisap edilmiş olması ya da bilgisayar programının doğrudan doğruya internet üzerinden şifre ile indirilerek iktisap edilmiş olması durumu yurtdışına yapılacak ödemelerin vergilendirilmesinde herhangi bir değişikliğe yol açmamaktadır.
Satın alınan veya kiralanan programın öğretilmesine ilişkin eğitim faaliyetleri dolayısıyla yapılan ödemeler için de ilgili oldukları programların satın alınması için yapılan ödemelerin tabi olduğu esaslar çerçevesinde vergi kesintisine tabi tutulacağı kanaatindeyiz.
Bilgisayar programı temin edilen yabancı firma Türkiye’de yer alan bir iş yeri veya sabit yer vasıtasıyla ticari veya serbest meslek faaliyetinde bulunursa ve söz konusu bedelin ödendiği hak veya varlık ile bu işyeri veya sabit yer arasında etkin bir bağ bulunmaktaysa vergileme, işlemin durumuna göre 7. (Ticari) veya 14. (Serbest meslek) madde hükümleri uygulanarak iş yeri veya sabit yerin kazançlarıyla birlikte Türkiye’de yapılacaktır.
ÇVÖA’nın 12. maddesine göre vergi alması durumunda ortaya çıkacak çifte vergilendirme, Anlaşmanın “Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi” başlıklı 22. ya da 23. maddede yer alan hüküm ile önlenecek olup, gayrimaddi hak bedeli için Türkiye’de ödenen vergi, ilgili ülkede ödenecek vergiden mahsup edilecektir.
Yurt dışı yazılım hizmeti alımları KDV açısından değerlendirecek olursak; yurt dışında yerleşik firmadan satın alınan bilgisayar programının, Türkiye’de kullanılmış olması ve faydalanmanın Türkiye’de gerçekleşmesi nedeniyle işlem KDV’ye tabi olup, bu hizmet bedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin sorumlu sıfatıyla beyan edilerek ödenmesi gerekmektedir.